Wat te doen bij slaaptekort van je kind?

In ons werkveld komen we vaak kinderen met slaapproblemen tegen. Van alle leeftijden. Kleintjes die te laat naar bed gebracht worden tot jongeren die de hele nacht door gamen. De conclusie dat een kind te moe is, hebben we vaak snel getrokken, of een kind echt slaapproblemen heeft niet. We merken wel dat het veelal een onderschat probleem is, onderschat en onderkend. Wanneer we het noemen als bijvoorbeeld mogelijke oorzaak van concentratieproblemen, is dat niet waar ouders in eerste instantie aan gedacht hadden. Naast het signaleren van vermoeidheid, is het veranderen van deze vaak vicieuze cirkel (vermoeid – moeilijk gedrag – slecht slapen) voor ouders niet altijd even makkelijk om te doorbreken. Je hebt de aard van je kind niet altijd in de hand (er zijn nu eenmaal goede en slechte slapers), maar aan de de aanpak kan je wel degelijk wat doen! Wanneer gezondheidsoorzaken (denk aan apneu, koorts, griep) uitgesloten zijn, lees dan eens verder en ga consequent aan de slag met onze tips.

Signalen

Het herkennen van een slaaptekort, daar begint het mee! Er zijn meestal voldoende tekenen die kunnen wijzen op een slaaptekort. Bijvoorbeeld:

  • Overdreven emotioneel (driftbuien, gevoelens aan de oppervlakte en weinig geduld)
  • Overdag snel in slaap vallen (in de auto, tijdens boekje lezen, op de bank)
  • Het hebben van hele lange dutjes of overdreven veel dutjes gedurende de dag
  • Hyperactiviteit
  • Moeilijk gedrag
  • Moeite en onrust met inslapen
  • In slaap vallen zodra ze het kussen raken (voor een gezonde slaper duurt het ongeveer 20 minuten om in slaap te vallen)
  • Moeilijk wakker worden in de ochtend
  • Moeilijk kunnen concentreren tijdens het spelen
  • Toegenomen eetlust of juist erg weinig trek in eten
  • Vaker ongelukjes
  • Overmatig praten (meer vragen dan normaal of veel meer praten)
  • Vermoeid uiterlijk; wit zien, randen onder de ogen
  • Overmatig geeuwen
Slaaptijden

Weet jij hoeveel slaap je kind eigenlijk nodig heeft? Dit is niet altijd duidelijk voor ouders. Er zijn zeker richtlijnen te vinden voor de hoeveelheid slaap. Houd er wel rekening mee dat deze richtlijnen zijn opgesteld voor gezonde kinderen.

6-8 maanden oud

Als je baby tussen de 6-8 maanden oud is, dan heeft het 10-12 uur nachtslaap nodig en 3,5 uur gedurende de dag. De 3,5 uur gedurende de dag zijn verspreid over 2-3 slaapjes. Je begint tijdens deze leeftijd te merken dat je kind steeds mobieler wordt en leert om te rollen, te kruipen en er zijn al kinderen bij die voorzichtig de eerste stapjes gaan maken.

9-12 maanden oud

Baby’s van deze leeftijd hebben een nachtslaap nodig van 11 uur en 3 uur gedurende de dag. Als je kind 9 maanden is, dan zou het ongeveer 1,5 uur in de ochtend en 1,5 tot 2 uur in de middag moeten slapen. Vaak zie je dat ze het korte slaapje in de namiddag niet meer nodig hebben. Zodra je kind 12 maanden is, dan wordt de ochtendslaap ongeveer een uur en de middagslaap ongeveer 1,5 uur.

13-18 maanden oud

Kinderen van deze leeftijd hebben 11,25 uur nachtslaap nodig en 2,25 tot 2,5 uur gedurende de dag. Kinderen meer richting de 13 maanden hebben vaak nog 2 slaapjes nodig; een ochtend- en een middagslaapje. Kinderen die tegen de 18 maanden lopen, gaan vaak van 2 slaapjes over naar 1 slaapje. Dit slaapje is dan tijdens de middag.

18 maanden – 2,5 jaar oud

Een 18 maanden oud kind slaapt ongeveer 11.25 uur tijdens de nacht en 2,25 uur gedurende het middagslaapje. Rond de leeftijd van 2 jaar zal het ongeveer 11 uur gedurende de nacht zijn en 2 uur tijdens het middagslaapje. Gedurende het volgende jaar zal het nog verder zakken naar 10,5 uur tijdens de nacht en 1,5 uur tijdens het middagslaapje.

2,5 – 5 jaar oud

Tussen de leeftijd van 2 en 3 jaar oud zakt het aantal uren slaap naar ongeveer 10,5 uur gedurende de nacht en 1,5 uur tijdens het middagslaapje. 4 Jaar oude kinderen slapen ongeveer 11,5 uur gedurende de nacht en hebben over het algemeen geen middagslaapje meer nodig. Echter heeft je kind rond deze leeftijd wel tijd nodig (ongeveer 45 minuten) om rustig zelf te spelen, de zogenaamde “Quiet time”. Het kan ook voorkomen dat je kind toch af en toe nog een middagslaapje nodig heeft. Een kind van 5 jaar oud slaapt ongeveer 11 uur gedurende de nacht, en ook hier is de “Quiet time” ontzettend belangrijk.

Onthoud dat dit gemiddelden zijn! Let goed op je kind en herken de signalen die hij geeft.

Slaap herkennen

Het is belangrijk om je kind goed te observeren. Wij horen vaak dat ouders invullen dat hun kind weinig slaap nodig heeft, of niet moe is, terwijl we de witte gezichtjes zien en uit ervaring weten dat het in de meeste gevallen juist niet het geval is. Wat vaak wel zo is, is dat door deze signalen te herkennen jij je kind op tijd op bed kunt leggen en problemen met inslapen voor kan zijn, terwijl als je de signalen negeert of niet hebt gezien, je kind dan over het punt kan komen waarop het makkelijk in slaap kan vallen. Het kind raakt vermoeider en het wordt steeds moeilijker om weer in een goed ritme te komen waarop het kind op tijd naar bed gaat en voldoende slaap krijgt.

Slaapsignalen kunnen bijvoorbeeld zijn:

  • In de ogen wrijven
  • Aan de oren trekken
  • Gapen
  • Minder actief zijn
  • Heel stil zijn
  • Lusteloosheid
  • Voor je uit staren, geen interesse hebben in bijvoorbeeld speelgoed
  • Zeuren, jammeren, kort lontje hebben
  • Niet zo goed uitkijken, daardoor makkelijk storen, vallen, etc.

Tips


Zodat je kind in een goed slaapritme komt!

  • Sluit gezondheidsproblemen uit
  • Let op de signalen en leg je kind op tijd op bed
  • Zorg overdag voor voldoende rust & regelmaat. Uitzonderingen zijn er om gemaakt te worden. Echter pas als een kind een goed slaapritme heeft. Denk in het belang van het kind (en dat uiteindelijk iedereen van het gezin hier baat bij heeft)
  • Het heeft de voorkeur om het kind in de eigen bed te laten slapen zodat het zelf leert om in slaap te vallen ipv dat het anderen nodig heeft om in slaap te vallen. Wanneer je dit wilt afleren, is het wel mogelijk om bijvoorbeeld aanwezig te zijn in de eigen slaapkamer van het kind en dit stapsgewijs af te bouwen
  • Je hoeft je kind echt niet uren te laten huilen, maar herken het verschil tussen de huiltjes. Zet eventueel een wekkertje en ga na bijvoorbeeld 5 minuten weer naar je kindje toe om het even gerust te stellen. Probeer dit steeds op dezelfde manier te doen. Bv door te zeggen; ga maar lekker slapen
  • Slaapt je kind overdag niet meer? Laat het dan wel weer even slapen overdag, een uitgerust kind valt makkelijker in slaap. Wilt het niet slapen, zorg dan in ieder geval dat je een rustmoment inbouwt op de dag
  • Zorg voor rust minimaal een uurtje voor het slapen gaan, beeldschermen uit, geen suikers meer, niet meer buiten spelen, geen harde muziek of drukke activiteiten
  • Zorg voor Rust & Regelmaat
  • Lees ook onze zomer slaaptips

[hr]
Bronnen:

Fotocredit: