Kinderen leren relativeren

Relativeren, iets wat niet altijd even makkelijk is. Wie herkent het niet? Soms is er maar één klein ding nodig om je humeur te verpesten (er zit een vlek op het shirt dat je aan wil, er zijn niet genoeg cornflakes voor een ontbijt, je mist je trein, je sleutels zijn kwijt). Gelukkig kunnen wij deze situaties vaak in perspectief zien oftewel relativeren (ik bel dat ik iets later ben, eet ik vandaag wel een boterham, mijn kast hangt vol met andere kleding).

Relativeren is voor kinderen nog erg lastig. Je kan het wel met je kind oefenen. Zoals de titel al zegt: relativeren kun je leren.

Relativeren?

    Er zijn verschillende betekenissen:

  • In perspectief plaatsen waardoor een gematigd standpunt ontstaat;
  • Het betrekkelijke ervan inzien of aangeven;
  • Op het betrekkelijke van iets wijzen.

Met andere woorden door te relativeren zeg of denk je: “Er zijn ergere dingen”. Bij relativeren moet je vooruit kunnen denken en terug kunnen denken aan eerdere ervaringen. Bijvoorbeeld wanneer je er tegenop ziet om een presentatie te geven. Dan is het fijn als je terug kunt denken aan eerdere positieve ervaringen. Zoals, “het was toen zo voorbij en het ging best goed”. Wanneer je een onvoldoende haalt op school is het fijn om vooruit te kunnen denken, als: “Voor mijn volgende toets ga ik extra goed leren en er komen nog meer toetsen aan”. Kinderen leven in het hier en nu waardoor dit een vaardigheid is die ze van nature vaak nog niet toepassen. Oefenen om dit onder de knie te krijgen levert kinderen op dat ze vaak sneller een oplossing vinden voor het ‘probleem’ dat ze hebben.

Waarom is relativeren lastiger voor kinderen?

  • Terugkijken en vooruit denken is nog moeilijk voor kinderen. Ze leven in het hier en nu. Daarnaast hebben kinderen ook minder (positieve) ervaringen om op terug te vallen. Als volwassene heb je veel situaties al eens meegemaakt, maar voor een kind kan een presentatie de eerste in zijn leven zijn. Er is minder vergelijkingsmateriaal.
  • Emotieregulatie bij kinderen is vaak nog erg primair. Waarbij volwassen zich kunnen inhouden en niet direct in huilen uitbarsten (oké, misschien soms van binnen wel…), is dit voor kinderen veel lastiger. Hun emoties liggen meer aan de oppervlakte, een boos, teleurgesteld of bang gevoel zie of merk je vaak direct.
  • Kinderen kunnen informatie en gebeurtenissen minder goed scannen of filteren op: dit valt wel mee. Zij beoordelen een situatie vanuit hun gevoel en dit gevoel wordt veroorzaakt door een bepaalde gedachte: ik kan dit nooit, iedereen lacht me uit. Daarnaast vinden kinderen het verschil tussen een grapje en iets wat gemeend wordt ook nog lastig. In situaties waarbij wij als volwassenen een grapje terug kunnen maken of kunnen denken: haha grapjas, ik dacht het niet. Kunnen kinderen dit vaak niet. Daar hebben ze onze hulp nog bij nodig.

Vanaf een jaar of 6 gaan kinderen steeds beter zelf problemen oplossen. Al kunnen ze onze hulp dan nog steeds goed gebruiken.

5 tips om je kind te helpen relativeren:
  1. Erken het gevoel en wuif dit niet weg. Niet: “Ben je mal, niemand zal om je lachen” maar wel: “Je bent bang om uitgelachen te worden, dat is vervelend”. Als volwassenen zijn we vaak geneigd om met onze ‘volwassenbril’ naar de problemen van kinderen te kijken en te denken “Ach, dat valt toch wel mee”. Voor je kind is het echter wel een groot probleem. Op het moment dat de gevoelens van het kind gezien worden, is er ook meer ruimte om daar iets mee te doen.
  2. Terugkijken op eerdere situaties. Laat je kind terugkijken naar eerdere situaties die goed zijn afgelopen. Wat hielp er toen. Hoe kwam dit?
  3. Helpende gedachten. Bespreek helpende en positieve gedachten. Geef voorbeelden: hier kan ik wel mee omgaan, er zijn ergere dingen.
  4. Bespreek het probleem. Wat is het ergste. Probeer hier samen oplossingen voor te bedenken.
  5. Omdenken. Help uw kind het positieve van de situatie te zien. Gebruik hierbij ook humor. Als een glas omvalt: nou gelukkig had ik toch geen dorst meer, de vloer moest toch al gedweild worden.
Handig:

  • Boek: Omdenken doe je zo! Berthold Gunster
  • Boek: Het lukt toch niet. Tamar Chansky
  • Helpende gedachten: Boostkaartjes, www.Boostcamp.nu/winkel
Jonger helpt!

Meer weten over de denkpatronen van kinderen? Lees hier ook over op ons blog over negatieve denkpatronen of negatieve gevoelens van kinderen. Heb je vragen of wil je meer weten over de diensten van Jonger? Neem dan vrijblijvend contact met ons op!
[hr]
Bronnen:

    • Het lukt toch niet. Tamar Chansky
    • www.momentvoorkinderen.nl

Fotocredit:

    • www.boostcamp.nu