De rol van media binnen het gezin

Tijdens deze blog besteden we aandacht aan wat mediaopvoeding is. We schreven er al eerder over. Zo hebben we de Media Diamant met u gedeeld, een handige tool met de vijf kanten van mediaopvoeding. Internet is niet meer weg te denken in ons leven en speelt een belangrijke rol in het leven van onze kinderen. Televisie, computers, telefoons, iPads, ze zijn vrijwel onmisbaar. De media verandert snel. Soms is het voor ons volwassenen lastig om onze kinderen bij te houden.

Wat is er allemaal?

Kent u deze sites, apps of programma’s?

  • Snapchat
  • YouTube
  • Twitter
  • Whatsapp
  • Facebook
  • Instagram
  • Skype
  • Blogs of Vlogs
  • Touch
  • KIK

Het is bijna niet bij te houden wat er allemaal in is op internet, het gaat vaak veel te snel. Als u als ouder weet wat er in is, is het vaak alweer uit. Ondanks dat de meeste accounts pas vanaf 13 jaar zijn (o.a. Facebook, Instagram, Snapchat en YouTube), hebben veel kinderen aan het eind van de basisschool vaak al accounts op meerdere sociale media.

Waarom is de media of het internet zo aantrekkelijk voor kinderen?

Wat zeggen de experts hierover? Kinderen hebben meestal 3 redenen om graag met media om te gaan. Wij hebben er een aantal op een rij gezet:

Ontspanning

Media bieden ontspanning. Na een dag concentreren op school en huiswerk is het lekker je door een spannend computerspel te laten meevoeren en met de personen uit het ver­haal of spel mee te leven.

Afleiding

Internet biedt afleiding. Als het niet zo lekker loopt zoeken we naar afleiding en dan is internet een gemakkelijke keus. Spelletjes, leuke filmpjes en foto’s zijn binnen handbereik. Allemaal dingen die er even voor zorgen dat we onze zorgen of stress vergeten.

Informatie

Vrijwel alles is te vinden op het internet. Kinderen zijn van nature heel nieuwsgierig, willen vaak van alles weten. Misschien wel bekend, de ‘waarom’ fase….. Internet is een goede oplossing, alles is er te vinden en vaak heel snel. Kinderen komen veel te weten via het Jeugdjournaal en Klokhuis. Maar ook van andere programma’s steken kinderen heel wat op. Zo geven series een indruk van hoe het leven is in het buiten­land, hoe mensen op elkaar verliefd worden, wat de laatste mode is, welke muziek populair is of hoe de politie boeven vangt. Ook via computerspellen en internet ‘leren’ kinderen allerlei zaken. Het zijn allemaal dingen die je niet zoals taal en rekenen op school leert, maar die kinderen wel belangrijk vinden.

Samen

Kinderen doen graag iets met de computer of televisie, omdat ze dat samen met ande­ren kunnen doen. Het is voor hen heel leuk om met z’n allen hard te lachen om een grappige serie, of om veilig weg te kruipen bij vader of moeder als de televisie een beetje te eng wordt. Ook spelletjes spelen op de computer is iets dat kinderen graag met anderen doen. Uitmaken wie de meeste punten haalt, is voor kinderen een belangrijke manier om hun vaardigheden te testen en zich van anderen te onderscheiden.

Uit het zicht van volwassenen

Ouders weten niet altijd wat hun kinderen doen op het internet. Hoe ouder kinderen worden hoe meer ze gaan uitproberen en experimenteren met dingen, het liefst zonder dat volwassenen dat weten of met ze mee kijken.

Wat de reden ook is, voor kinderen is het helemaal niet zo makkelijk om media te ontlopen. Vaak staat de TV aan of hebben ze een eigen computer. Of zien ze hun ouders op de telefoon bezig. Het is niet gek dat voor kinderen de moderne media er de hele dag bij horen.

Beeldschermtijd per leeftijd

Er zijn geen vaste regels voor hoe vaak en hoe lang een kind achter een beeldscherm mag zitten. In veel gevallen is het maken van afspraken een kwestie van gezond verstand. Om als opvoeder wat houvast te hebben, kunt u uitgaan van een aantal richtlijnen. Probeer het eerst eens zelf te bedenken wat u goed zou vinden voordat u verder leest.

  • Kinderen tot 2 jaar:

Een paar keer per week kort samen op een tablet, computer of smartphone surfen of spelen. Ongeveer 5 minuten per dag

  • Kinderen van 2 – 4 jaar:

5 à 10 minuten samen per keer, tot maximaal 30 minuten per dag

  • Kinderen van 4 – 5 jaar:

10 à 15 minuten per keer, tot maximaal 1 uur per dag

  • Kinderen van 6 – 8 jaar:

Maximaal 1 uur per dag, verdeeld over periodes van maximaal 30 minuten

  • Kinderen van 8 – 10 jaar:

Maximaal 1 à 1½ uur beeldschermtijd per dag.

  • Kinderen van 10 – 12 jaar:

Maximaal 2 uur beeldschermtijd per dag

  • 12 jaar en ouder:

Maximaal 3 uur beeldschermtijd per dag

Onder ‘beeldschermtijd‘ valt alles wat via een beeldscherm gaat, dus computeren, spelen op de tablet én tv-kijken. Nog belangrijker dan de exacte beeldschermtijd is het feit dát er afspraken worden gemaakt over de maximale tijd. Zo leert u uw kind dat hij (met u) zelf de baas is over zijn mediagebruik.

Balans

Voor ouders kan het moeilijk zijn om grenzen te stellen aan beeldschermtijd. Veel ouders zijn zich bewust van de voordelen die internet heeft, maar minder van de risico’s en die zijn er ook. Wat zijn deze en waarom is het eigenlijk belangrijk om bewust te zijn van hoeveel tijd uw kind achter een beeldscherm doorbrengt? En dat er ruimte is voor afwisseling?

Gevolgen van teveel beeldscherm:

Lichamelijke fitheid

Onderzoeken laten zien dat kinderen steeds minder fit zijn. Dit heeft onder andere te maken met de tijd die zij achter de tv zitten in plaats van bijvoorbeeld buiten. Hierdoor bewegen kinderen veel minder. Beeldschermtijd is één van de redenen voor overgewicht.

Slaapgebrek

Het zitten achter een beeldscherm kan invloed hebben op de slaapduur van kinderen, zeker in de puberteit. Het licht van een beeldscherm zorgt ervoor dat het slaaphormoon, melatonine minder wordt aangemaakt. Ook gaan we vaak later slapen door de tv/computer of telefoon, omdat we nog een spelletje willen afmaken of we worden wakker van berichtjes die we binnen krijgen.

Oog- en kijkproblemen

Klachten als vermoeide, branderige, tranende of droge ogen, hoofdpijn of slecht zien komen voor bij 64 tot 90% van de mensen die meerdere uren per dag beeldschermwerk doen. Het is belangrijk je ogen rust te geven, door beeldschermwerk te onderbreken.

Internet als probleem

Veel jongeren hebben moeite om het internetgebruik onder controle te houden. Steeds meer mensen worden behandeld voor internetverslaving.

Internet heeft onmisbare voordelen, maar ook risico’s en door de risico’s te kennen en erop te letten houdt u het zo positief mogelijk.

Tips
  • Beperk de totale schermtijd tot minder dan twee uur per dag buiten schooltijd. Zie specifiek per leeftijd het tabel eerder in deze blog. Neem het serieus!
  • Zorg voor afwisseling van beeldschermtijd en buitenspeeltijd. Passief en actief.
  • Liever hebben kinderen geen tv/smartphone op de slaapkamer. Zorg er bijvoorbeeld voor dat kinderen voor het slapen gaan de telefoons inleveren. Laat bepaalde games in een kamer spelen waar u zelf ook zo nu en dan binnen kan lopen.
  • Zorg dat één uur voor het slapen gaan de beeldschermen uit gaan en iedereen offline is. Slaapgebrek door beeldschermen is een groot probleem in deze tijd!
  • Praat over internet, maak hiervoor gebruik van de kaartjes van MediJA Praat.
  • Stel mediaregels op in het gezin en houd je er allemaal aan.
  • Bekijk als ouder uw eigen mediagebruik kritisch en zorg voor het goede voorbeeld.
Tot slot
  • Media speelt een belangrijke rol in ons leven
  • Kinderen zullen er alleen maar meer mee te maken krijgen
  • Wees bewust van de voordelen en nadelen

[hr]

Bronnen

 

Fotocredit:

  • Lucélla Ribeiro, via flikr