Jongens versus meisjes

Laat je je zoon wel genoeg buiten in bomen klimmen of stoeien op straat? Mag hij risico’s nemen, dingen uitproberen en thuiskomen met een kapotte broek? Hoe reageer je als ouder daarop?

De nieuwste campagne van SIRE “ Laat jij jouw jongen genoeg jongen zijn?” zorgt voor flink wat discussie in Nederland. De reacties zijn wisselend.

Zo vinden veel mensen dat de campagne juist alle vooroordelen over jongens en meisjes bevestigt en noemen het stereotyperend, ouderwets en achterhaald. Maar bijval is er ook, jongensgedrag wordt tegenwoordig minder gewaardeerd, jongens moeten stilzitten maar dat past niet bij de manier waarop met name jongens zich ontwikkelen.

Vooral het onderscheid dat gemaakt wordt tussen jongens en meisjes ligt gevoelig. Niet elke jongen houdt van bomen klimmen en niet elk meisje is rustig en speelt het liefst binnen. Hoezo gaat het niet over “kinderen”  die meer de ruimte zouden moeten krijgen in de huidige maatschappij en het onderwijs, is de tendens op social media.

Verschillen

Drs. L. Wolterink heeft meegewerkt aan de campagne en kent de gevoeligheden.

“Niet alle jongens zijn hetzelfde, ook niet alle meisjes: het gaat om het algemene beeld. Er zijn nu eenmaal verschillen.”

Jongens en meisjes verschillen al vanaf de geboorte. Dat heeft te maken met de aanleg van het brein (nature) in combinatie met de opvoeding (nurture).

Vanaf baby zijn jongens meer geïnteresseerd in voorwerpen en in hoe dingen werken. Meisjes zijn doorgaans meer op de omgeving gericht en hebben een natuurlijke interesse voor gezichten. Bij baby’s is dit verschil al te zien, jongens kijken langer naar objecten en meisjes kijken langer naar gezichten (Connellan et al 2001).

Volgens Martine Delfos (psycholoog) zijn vrouwen ingesteld om te (ver)zorgen. Dit is een aangeboren neiging om veiligheid te waarborgen. Vrouwen willen dan ook ‘de liefste’ zijn. Mannen daarentegen proberen hun veiligheid te waarborgen door competitie en fysieke kracht. Het draait hier om de sterkste zijn.

‘Meisjes zijn  gericht op het  aangaan van allianties en vriendschappen, jongens zijn meer  gericht op actie en op competitie. Hij denkt: Kan ik  jou aan? Zij denkt: vind jij mij aardig?’

Dat lijkt heel verschillend, maar beiden streven hetzelfde doel na: zichzelf veilig stellen. De ‘fight-or-flight’ respons is een mannelijke strategie, voor meisjes geldt ‘be nice or victim’.

Op andere manieren omgaan met problemen of de omgeving heeft te maken met de verschillende hormoonhuishouding. Onder andere door het grote verschil in de hoeveelheid testosteron, dat bij jongens vele malen hoger ligt, aldus M. Delfos.

Fysiek

Jongens zijn over het algemeen meer fysiek ingesteld dan meisjes. Ze leren door te ontdekken, willen weten hoe iets in elkaar zit en experimenteren graag. De executieve functies en verbindingen in de hersenen rijpen bij jongens langzamer dan bij meiden aldus Wolterink. Meisjes hebben eerder zelfinzicht, kunnen beter anticiperen en plannen. Jongens ontwikkelen doorgaans eerder hun grove motoriek en ruimtelijk inzicht.

Taal

De taalontwikkeling verloopt bij meisjes vaak sneller dan bij jongens. Ze zeggen ongeveer op dezelfde leeftijd voor het eerst papa of mama. Maar bij meisjes breidt de woordenschat zich sneller uit. Jongens vinden het vaak lastig om onder woorden te brengen wat ze voelen. Ze weten niet precies wat ze voelen of kunnen de juiste woorden niet vinden om het te bespreken.

Niet voor niets wordt er gesproken over het meer “talige”  brein van meisjes versus het meer “ruimtelijk en visueel” ingestelde brein van jongens.

En nu?

Er zijn verschillen tussen hoe jongens en meisjes zich ontwikkelen. Voor een deel zijn deze terug te voeren op het verschil in aanleg en voor een deel door de invloed van de omgeving (opvoeding) op het kind. Door deze verschillen te erkennen en vooral ook te waarderen kunnen we kinderen een dienst bewijzen. Namelijk ze helpen op een manier die het beste bij ze past, die hen stimuleert in plaats van afremt en dat is gunstig voor zowel jongens als meisjes.

Tips
  • Kijk naar je kind zonder te oordelen, probeer hem te accepteren zoals hij is. Je in hem verplaatsen kan helpen en zorgen voor nieuwe inzichten. Wat is hij aan het doen? Wat levert het hem voor plezier op?
  • Jongens durven en doen vaak meer, waar meisjes meer nadenken over de gevolgen. Een perfecte combinatie waar ze veel van elkaar kunnen leren. Stimuleer samenspelen en waardeer de verschillen die je ziet.
  • Begrens risicovol gedrag, zorg voor een time out en maak je kind bewust van de mogelijke gevolgen. “Volgens mij heb jij veel plezier met dat zakmes, maar ik ben bang dat jij in je vingers snijdt. Hoe zie jij dat?”
  • Waardeer je kind en geef hem positieve feedback. Bijvoorbeeld als je ziet dat hij zijn best doet om rustig te blijven zitten als je weet dat dit lastig voor hem is.
    Na een lange dag je moeten concentreren op school hebben kinderen behoefte om hun energie kwijt te kunnen. Rustig op de bank een boekje lezen is dan voor veel kinderen teveel gevraagd. Biedt ze de ruimte om lekker hun gang te gaan.
  • Als je merkt dat jouw kind het moeilijk vindt om woorden te geven aan zijn gevoelens, help hem daarmee. Benoem wat je ziet zonder oordeel “Ik zie dat jij je schoenen en tas in de hoek gooit en stampvoetend binnenkomt.” Dit zorgt voor ruimte en de mogelijkheid tot een gesprek.
  • Geef ruimte, laat kinderen (binnen kaders natuurlijk) zelf dingen ontdekken en ervaren wat gevolgen zijn van bepaald gedrag
Kortom

Jongens en meisjes verschillen van elkaar, maar ook meisjes verschillen onderling net zoals jongens. Aandacht voor dit onderwerp is wat ons betreft alleen maar goed. Het helpt je als ouder of professional bewuster te worden van jouw eigen manier van reageren en de invloed daarvan op het kind.

Het allerbelangrijkste hierbij is dat je goed naar je eigen kind kijkt en jezelf afvraagt waar hij behoefte aan heeft. Hoe kan je hem helpen en stimuleren in de ontwikkeling? Voor de een zal het betekenen dat hij wat extra stimulatie nodig heeft waar de ander meer behoefte heeft aan hulp bij het onder controle houden van zijn impulsen en gevoelens.

Neem vrijblijvend contact met ons op voor tips of vragen over onze diensten. Wij staan je graag te woord!

[hr]

Bronnen

http://www.laatjijjouwjongengenoegjongenzijn.nl/

http://www.lautwolterink/algemeen/basistekst-jongens-in-balans/

http://www.mdelfos.nl/2004-wjk-verschil.pdf

http://opleid.info/opvoeding-en-sekseverschillen-bij-babys-peuters-en-kleuters.html

Fotocredit

Erik Lewis, via Flickr