Liever IK dan JIJ

Als u uw kind wil wijzen op iets wat het niet goed doet, helpt het om deze boodschap vanuit de ik-boodschap te formuleren. U geeft dan duidelijk uw behoeftes aan. Het voorkomt dat uw kind het opvat als een beschuldiging en u houdt het probleem bij uzelf. Plus het voorkomt heftige en/of ontkennende reacties.

Een voorbeeld om het verschil duidelijk te maken:

  1. “Wat een rot herrie! Zet die muziek zachter!”
  2. “Noa, ik wil graag oma kunnen verstaan. Dit gaat niet door de muziek. Ik zou willen dat je de muziek zachter zet, zodat ik met oma verder kan praten.”

Wat zou de reactie van Noa op deze opmerkingen zijn?

Op 1): “Nee jij hebt lekkere muziek? “Zucht” Het staat niet eens hard. Wat een gezeur.” (Zet zijn muziek uit. Gooit de deur met een harde klap achter zich dicht en gaat naar buiten?)

Op 2): “Ok, goed hoor. Doe oma de groetjes.” (Zet de muziek iets zachter met een kleine zucht want ach.. kom niet aan zijn muziek…)

Het verschil is dat de eerste opmerking geformuleerd is als een jij-boodschap, de tweede als een ik-boodschap.

Waarom een ik-boodschap werkt?

  • Met een ik-boodschap houdt u de mededeling dicht bij uzelf. De ander kan daar niet al te veel tegenin brengen.
  • De ik-boodschap brengt beter over wat u wil bereiken en gaat minder in op de ergernis of belemmering die u ervaart.
  • Kinderen beseffen vaak wel dat ze vervelend bezig zijn, ze weten alleen niet goed hoe ze hiermee moeten stoppen en wat andere alternatieven zijn. Met de ik-boodschap reikt u ze alternatieven aan.
“Een ik-boodschap is een gepaste assertieve manier van feedback geven op iemands gedrag.”

De samenstelling van een ik-boodschap

Een ik-boodschap bestaat uit een aantal elementen:

  1. Als jullie nog niet in gesprek waren, begin dan met het noemen van zijn of haar naam. Zo vraagt u de aandacht.
  2. Begin de boodschap met ‘ik’….
  3. Benoem uw gevoel of uw belemmering. (“Ik kan oma niet verstaan…”)
  4. Benoem het gedrag  dat uw niet zint. (“…door de harde muziek.”)
  5. Geef de reden waarom dat zo is, ook geformuleerd met ‘ik’ of ‘we’. Eventueel kun u daar ook mee beginnen. (“zodat ik met oma verder kan praten.”)
  6. Geef een suggestie van het gedrag dat u graag wel zou zien. Begin ook die suggestie met ‘ik’ (“ik wil dat jij…” of “ik zou willen dat je…”). Formuleer deze suggestie bij voorkeur niet als vraag, omdat daarop het antwoord weer direct ‘nee’ zou kunnen zijn. Door de suggestie als gewone zin te formuleren zet u uw kind aan tot handelen, en minder tot een verbale tegenreactie.

Voorbeelden

Jij-boodschap: Jij doet ook altijd zo geheimzinnig.
Ik-boodschap: Ik zou graag beter willen weten wat er speelt. Zo kan ik er ook beter rekening mee houden.

Jij-boodschap: Jij luistert nooit.
Ik-boodschap: Ik zou graag zien dat je het gelijk oppakt als we dat zo hebben afgesproken. Dan weet ik dat ik op je kan rekenen en kan jij ook weer eerder verder met wat je aan het doen was.

Jij-boodschap: Jij moet nú je mond houden.
Ik-boodschap: Ik kan zo geen gesprek met je voeren. Ik wil graag dat je kalmeert en ook mij even laat uitpraten.

Wanneer is een ik-boodschap handig?

Een ik-boodschap komt goed van pas in de volgende situaties:

  • Kinderen reageren veel meegaander op ik-boodschappen dan op ‘jij-moet’-boodschappen. Op die laatste ontvang je meestal een luid ‘Nee!’
  • Door een ik-boodschap leert uw kind de behoeften van een ander beter begrijpen.
  • Kinderen voelen zich minder afgewezen. Dat is niet alleen prettig in de onmiddellijke situatie waarin u wilt dat ze iets doen (of laten), het versterkt ook hun zelfvertrouwen.
  • U voorkomt dat ze in de verdediging schieten (handig in de omgang met pubers).
  • Als u merkt dat u zich geërgerd voelt. Het maakt ook u rustiger.
Jonger werkt!

De ik-boodschap is één van de middelen die de professionals van Jonger vaak inzetten om o.a. de communicatie tussen ouder en kind beter te laten verlopen. Wilt u meer weten over de ik-boodschap of heeft u vragen over de diensten van Jonger? Neemt u dan vrijblijvend contact met ons op!

[hr]

Bronnen: