Pepernotenkoorts en kerststress

De dagen worden korter en buiten wordt het kouder. Sinterklaas is aangekomen, de pepernoten liggen al een tijdje in de supermarkten en hier en daar doet de kerstversiering langzaam zijn intrede in de winkels. Oftewel de decembermaand komt eraan.

December, de maand van de gezelligheid! Toch? 

  • slecht slapen,
  • geen honger,
  • overspannen of super druk gedrag,
  • korte lontjes,
  • (spannings)hoofdpijn

Wie dit zo leest denkt niet meteen dat de ‘gezellige’ feestmaand december voor de deur staat. Toch zijn het allemaal herkenbare gedragingen die veel ouders maar ook leerkrachten terugzien bij kinderen. Voor vrijwel alle kinderen brengt de maand december extra spanning met zich mee. Kinderen zijn drukker, wiebelig en onrustig.

Waar komt die spanning vandaan?

Teveel en te spannend

In december gebeurt er veel, heel veel.  Eigenlijk alles is spannend. Sinterklaas, kerst, oud en nieuw. De laatste tijd worden deze feesten niet alleen in huiselijke kring gevierd, maar ook op school, de opvang, de sportclub en de BSO. Thuis is het moeilijk eraan te ontsnappen bijvoorbeeld door het Sinterklaasjournaal en andere berichten op televisie.

Structuur

Duidelijkheid, afspraken, structuur? Tijdens de maand december gaat alles vaak net een beetje anders. Zelfs voor het kind dat over het algemeen prima met chaos en veranderingen kan omgaan, staat in december de wereld op zijn kop.

Op school, thuis, op de sportclub, vrijwel overal worden leuke activiteiten georganiseerd en gaat alles net een beetje anders dan normaal. Kinderen kunnen overprikkeld raken door alle activiteiten die er in deze maand gepland staan.

Magisch denken

Eén van de redenen dat bijvoorbeeld Sinterklaas of de Kerstman zo spannend is komt doordat jonge kinderen nog geen onderscheid maken tussen werkelijkheid en fantasie. Het loopt door elkaar heen. Dat noemen we magisch denken. Magisch denken zien we vooral bij kinderen tussen de 3 tot ongeveer 6, 7 jaar. Alles wat kinderen in deze leeftijd zien bestaat voor hun echt. Alles is mogelijk, ook één van de redenen waarom kinderen in deze leeftijd zo kunnen genieten van sprookjes. Een bekend voorbeeld hiervan is een tv uitzending waarbij de juf zich voor de ogen van haar klas verkleed als Sint. Op de vraag wie is dat? Antwoordden de kinderen in koor “Sinterklaas”. De juf zagen zij niet meer, die was weg. Toen de juf zich weer omkleedde was zij weer juf, geen ex- Sinterklaas zoals jij misschien zou denken.

Vrijwel alles in de december periode speelt in op het magisch denken van kinderen. Sinterklaas weet alles van je en houdt dat bij in zijn boek, als je niet luistert krijg je misschien geen cadeautjes, de kerstman vliegt in een arrenslee, Sinterklaas loopt met zijn paard over de daken en piet komt door de schoorsteen?! Zo ongeloofwaardig als het voor ons is, zo waar is het voor kinderen.

Spanning bij ouders

Niet alleen bij kinderen ook bij ouders kan de maand december de nodige stress oproepen. Het kopen van cadeaus, surprises maken, het kerstdiner voorbereiden, deadlines op het werk. In december lijkt alles bij elkaar te komen.

Kinderen voelen spanningen feilloos aan en reageren daarop. De meeste mensen ervaren druk en stress in de omgeving.

Cadeaus

In december worden kinderen soms overstelpt met cadeaus. Van veel ouders horen wij dat ze er tegenaan lopen dat de cadeaus die kinderen ontvangen enorm kunnen verschillen. Het ene kind krijgt een speelgoedauto in zijn schoen, terwijl het andere kind een gelpen krijgt. Kinderlogica die de kop op kan steken is “Sinterklaas houdt veel meer van Jantje dan van mij, want hij krijgt wel een speelgoedauto in zijn schoen en ik alleen een gelpen”.

Gouden regel in deze maand is, meer is minder. Soms krijgen kinderen zoveel cadeaus dat ze het overzicht kwijt maken. Het gaat niet om het cadeau op zich, maar om zoveel mogelijk krijgen.

Hoe houd je het leuk?

Ook volwassenen worden meegezogen in alle festiviteiten die georganiseerd worden in deze maand. Ook wij vinden het soms moeilijk om ‘nee’ te zeggen, omdat het ook heel gezellig is. Dat is logisch, alleen hebben kinderen het soms nodig dat wij de juiste keuzes voor hun maken. Dus volg je eigen gevoel en durf af te zeggen als je merkt dat het voor jouw kind teveel is. Ieder kind en ieder gezin is anders, dat betekent ook dat iedereen anders reageert op de feestdagen. Dat is niet goed of fout, alleen iets om rekening mee te houden. Wij zetten nog wat tips op een rij:

  • Loopt de spanning te hoog op? Maak het zo voorspelbaar mogelijk. Vertel wat er gaat gebeuren: “Om 19.00 klopt papa op de deur met de zak cadeau’s die hij van Sint en Piet heeft gekregen.”
  • Probeer zoveel mogelijk jullie eigen dag routine vast te houden. Structuur geeft houvast en biedt kinderen veiligheid omdat ze dan weten wat er gaat gebeuren. Zeker als er verder veel spannende dingen gepland zijn, is het fijn als thuis alles zo normaal mogelijk gaat.
  • Vertel jouw kind al iets over de cadeautjes die hij krijgt.
  • Maak een kalender met de hoogtepunten, zodat je kind weet hoelang het nog duurt. Je kan een afstreepkalender maken, waarop hij na elke nacht een kruisje mag zetten.
  • Neem de tijd om de dag door te spreken met je kind, zowel ‘s ochtends “Vandaag gaan we..” als aan het einde van de dag “Vandaag hebben we..” Zo help je jouw kind met het verwerken van ervaringen.
  • Informeer naar de activiteiten op school en bereid ook jouw kind hierop voor.
  • Maak afspraken, hoe vaak mag je kind zijn schoen zetten en wanneer?
  • Onderschep de speelgoed folders en neem ze samen met je kind op een rustig moment door.
  • Maak van Sinterklaas, piet of de kerstman geen boeman, het is voor de kinderen al spannend genoeg.
  • Vertel waarom we een feest vieren.
  • Minimaliseer de feesten buiten de deur, je hoeft niet én thuis én bij je (schoon)ouders Sinterklaas en kerst te vieren.
  • Las een uitzwaairitueel in. Sinterklaas eruit, de kerstman erin. Voor sommige kinderen is de overgang te abrupt. Door een uitzwaaimoment kan ervan Sint en piet afscheid worden genomen en kunnen jullie de kerstman welkom heten.
  • Of bouw een rustweek in tussen de feesten. Even een weekje niks voordat het volgende feest zijn intrede doet. Voor sommige kinderen werkt dit heel rustgevend.
  • Heeft je kind veel cadeaus gekregen? Bewaar ze in een kast en haal ze één voor één tevoorschijn. Zo heeft hij steeds opnieuw iets leuks om mee te spelen.

Gouden regel: meer is minder!

Jonger wenst jullie alvast fijne feestdagen!

[hr]

Fotocredit: