Wat zijn de risico’s van sociale media?

Sociale media zijn leuk en de aantrekkingskracht op kinderen en volwassenen is groot, maar er zitten ook risico’s aan. Sommige ouders maken zich zorgen. “Wat doet hij eigenlijk de hele tijd op zijn telefoon?” Naast de leuke kanten, is het ook belangrijk om je bewust te zijn van de risico’s van sociale media. Zodat je als ouder je kind kan volgen. Kinderen en jongeren van nu brengen heel veel tijd online door en ook al lijkt het alsof ze alles onder controle hebben, dat is niet altijd waar.

Tijdens dit blog besteden we aandacht aan de risico’s en geven we tips wat je kan doen om de risico’s te beperken. Voorkomen is beter dan genezen en dat maakt mediaopvoeding onmisbaar!

Wat zijn de risico’s van sociale media?

Je hebt risico’s qua tijd; hoelang is je kind online? En er zijn risico’s voor de inhoud; wat doet hij op online?

Tijd

Wat betreft de beeldschermtijd, wordt geadviseerd dit te beperken. Of in ieder geval grenzen te bieden. Voor ons volwassenen is het al moeilijk om de telefoon aan de kant te leggen, moet je nagaan hoe het is voor kinderen. Juist, daar hebben ze ons voor nodig. Er zijn meerdere onderzoeken waar negatieve gevolgen van mediagebruik worden genoemd. Voor meer informatie over deze onderzoeken verwijzen naar het NJI

Wij zetten er een aantal op een rij:

  • Minder sociale contacten (bij jongeren): jongeren hebben minder face to face contact.
    Een nuance is hierbij op zijn plaats, want tijden veranderen en zo ook de vorm van communicatie. Minder sociale contacten? Jongeren van nu hebben online juist heel veel contact. Het is een andere vorm van communicatie dan wij gewend zijn, maar die is niet perse verkeerd.
  • Achterblijvende taalontwikkeling: media op de achtergrond kunnen er onder andere voor zorgen dat er minder ouder-kind interactie is en kinderen minder oefenmogelijkheden hebben.
  • Minder fantasiespel: doordat de aandacht van de kinderen getrokken wordt door de media is het risico aanwezig dat zij zelf minder tot spel komen
  • Concentratieproblematiek, media kunnen een stoorzender zijn als je geconcentreerd moet werken. Dat kan invloed hebben op de schoolprestaties
  • Overgewicht, kinderen zitten vaker binnen en stil achter de computer. Hierdoor hebben zij een stuk minder beweging en dat is een risicofactor voor overgewicht

Het is belangrijk om bij de risico’s te kijken naar de balans. Vertrouw op je eigen gevoel. Denk je dat je kind achterloopt qua taalontwikkeling? Maak je je zorgen om de sociale contacten van je puber? Trek niet gelijk je conclusies in de trant van “vroeger was alles beter”. Plaats het in perspectief en bespreek je zorgen. Ga samen op zoek naar een passende oplossing.

Inhoud

Naast hoeveel tijd je online doorbrengt, kan ook de inhoud risico’s met zich meebrengen.Te denken aan:

  • Cyberpesten: het gebruik van media om een ander te pesten of zijn gegevens te misbruiken. Vaak door bekenden. (Denk aan: dreigberichten, wachtwoord stelen, buitensluiten, foto bewerken en doorsturen, video of gesprek opnemen en doorsturen, etc.)
  • Grooming of online misbruik: grooming is het online lokken van kinderen met seksuele bedoelingen. Door zich als ander kind voor te doen, vertrouwen van het kind te winnen en uiteindelijk het kind tot seksueel gedrag aan te zetten (via webcam bv), vaak met als uiteindelijke doel het kind in het echt te ontmoeten.
  • Sexting: ‘Sex’ en ‘Texting’. Versturen van seksueel berichten of pikante foto’s of video’s meestal via de telefoon. Jongeren experimenteren met sexting en binnen een veilige relatie kan dit oké zijn, maar daarbuiten risicovol. (Wist je dat? een kind van onder de 18 dat pikante foto’s/video’s maakt van zichzelf maakt volgens de wet kinderporno maakt en dus strafbaar is? Ook het houden van of doorsturen van deze foto’s/video valt onder kinderporno. Echter houdt de wet rekening met experimenteergedrag van jongeren in het bepalen van dit feit).
  • Oplichting: virtuele diefstal of financiële valkuilen. Via spelletjes etc  die ‘gratis’ abonnementen aanbieden of hackers die gegevens dwingen te geven, of inbreken op account.
  • Geweld: denk aan het filmen van gevechten en online plaatsen, maar ook het via Youtube kanalen kunnen zien van gewelddadige filmpjes als propaganda van bv terroristische organisaties.

Hoe kan je met deze risico’s omgaan en de invloed ervan beperken?

Bepaal de online grenzen:

Het is belangrijk dat je toezicht houdt op het online gedrag van je kind. Of het nu op de (spel)computer, telefoon op Ipad is. Ga met elkaar in gesprek en maak afspraken over o.a. de volgende zaken:

  • Vriendschapsverzoeken wanneer wel / niet te accepteren. Spreek bijvoorbeeld de regel af: ken je iemand in het echte leven niet, accepteer hem dan ook niet online
  • Geen gegevens delen als adres en telefoonnummer
  • Geschiedenis of logboek bijhouden en opslaan van bepaalde apps of platfora.  (whatsapp, computer, etc)
  • Stel regels aan de hoeveelheid tijd achter een computer of het inleveren van een telefoon bij bedtijd
  • Maak afspraken over het betalen van activiteiten op sociale media zoals bij spellen
  • Stel eventueel zelf ouderlijk toezicht in op de computer als extra ondersteuning
Maak het thema bespreekbaar:
    Weten wat je kind online doet is een van de eerste dingen die je kan helpen om thema’s te bespreken. Als je je zorgen maakt praat er dan met je kind over. Dit kan naar aanleiding van een nieuwsbericht of vraag / opmerking van je kind.

  • Bespreek je zorgen.
  • Maak het delen van gevoelige informatie (filmpjes van jezelf of anderen) bespreekbaar en spreek met elkaar af wat je wel en niet kan doen.
  • Bespreek wat je kan doen als je wel een (pikante) foto van jezelf wilt delen. Bijvoorbeeld zonder gezicht en bespreek ook de risico’s.
Jonger helpt!

Als ondersteuning kan je de kaartjes van MediJA Praat gebruiken. Op deze manier komen er verschillende onderwerpen aan bod die het onderwerp sociale media op een leuke manier bespreekbaar maken. Wil je specifiek ingaan op de risico’s blijf dan wel steeds open en geïnteresseerd. Probeer niet te belerend te zijn, dan sluit je kind zich van je af. Vaak zijn kinderen zelf ook wel op de hoogte van de risico’s alleen niet altijd bewust dat zij zelf ook slachtoffer kunnen zijn of worden. Laat je kind weten dat het bij vragen of twijfels altijd bij je terecht kan.

Kaartjes MediJA Praat kan je bestellen bij Pica

[hr]

Bron
NJI

Fotocredit
Pixabay