Buitenspelen, wat kunnen wij leren van Scandinavië?

Jonger was deze zomer goed vertegenwoordigd in Noorwegen. Zowel Willemijne als Camiel hebben daar hun vakantie doorgebracht. Beide vakanties zijn heel goed bevallen! Onze Willemijne is zelfs bij een van de romantische wandelingen langs mooie beekjes en watervallen gevraagd door haar lieftallige vriend Joost. En natuurlijk zei zij JA! We zijn zeer blij met dit nieuws en dit maakt dat we nog meer van Noorwegen zijn gaan houden (en van Joost).

Maar naast dat het land zich met zijn mooie natuur, vriendelijke mensen en fantastische vergezichten goed leent voor romantische aanzoeken, valt er ook veel te zeggen over de manier waarop Scandinaviërs omgaan met hun kinderen.

Het viel ons op dat we veel kinderen zagen in de hoge bergen van Noorwegen. Ouders nemen hun kinderen al snel mee op buitenactiviteiten. In Nederland zien we de trend dat ouders vaak voorzichtiger zijn. Voor ons lijkt het gezegde ‘voorkomen is beter dan genezen’ meer toepasbaar. Terwijl Scandinaviërs hun kinderen vaker ongestoord hun gang lijken te laten gaan, ondanks het risico op een ongelukje.

Zoals op de foto te zien is, zagen we in Zweden dat kinderen in dit fantastische, maar zeker niet ongevaarlijke bouwwerk ongestoord hun gang mochten gaan. De ouders stonden er niet eens onder, maar keken rustig toe vanaf een rotsje verderop. Daarbij zijn er ook weinig ‘nette’ speelplaatsen te vinden. En daar bedoelen we mee, de standaard speelplaatsen zoals wij deze kennen met wipkip en schommel. Nee, het zijn meer ‘onderzoekende’ speelplaatsen zoals een gespannen lijn, waar je over kan (leren) lopen (echter niet gemakkelijk en niet ongevaarlijk!), hoge schommels (kun je daar wel bij?), leuke experimentele toestellen zoals bijvoorbeeld een fluisterschotel waar je iets in kunt fluisteren en degene 100m verderop via de andere schotel jou kan horen, boomstammen, rotsen, etc. Eerlijk is eerlijk, het stimuleerde zelfs ons om het allemaal uit te proberen.

Wat ons bekend is, is dat het in Scandinavië erg belangrijk wordt gevonden dat een kind zo lang mogelijk kind moet kunnen zijn en een kind vrij moet kunnen spelen, dat wil zeggen zonder bemoeienis van vader, moeder of andere grote mensen.

In een artikel uit Trouw staat ook geschreven over de opvallende speelplaatsen van Denemarken (Trouw 2010) en dat risico een pedagogisch begrip wordt genoemd in Denemarken. Kinderen zijn hier van jongs af aan buiten om maar zoveel mogelijk frisse lucht te krijgen. Als ze later groot zijn moeten ze nog lang genoeg binnen zijn. Laatst lazen we nog over baby’s die buiten slapen in Denemarken. Nordic napping genoemd, waarbij de baby lekker buiten zijn slaapje doet.

Wij vroegen ons af: “Wat kunnen wij leren van deze landen en waarom is dit goed voor onze kinderen?”

Ervaring op doen

Leren doen we door ervaring op te doen. Zoals we eerder ook al beschreven in het stuk over het puberbrein kunnen wij beter een inschatting maken van risicovolle situaties doordat we meer ervaring hebben opgedaan. Als we onze kinderen zo lang mogelijk bij alles helpen en risico’s uit de weg gaan dan gunnen we hen niet de kans en de ruimte om zelf ervaringen op te doen. Daarbij geldt dat ons zelfvertrouwen groeit door zelf dingen te ontdekken en ervaren.

Vitamine D

Vitamine D, ook wel zonvitamine genoemd, zou een vitamine zijn die veel van ons te kort komen. Om voldoende Vitamine D binnen te krijgen zouden we dagelijks zo bloot mogelijk buiten moeten lopen en met name tussen 11.00 en 15.00. Aangezien we dat niet willen of hier niet aan toe komen, is het belangrijk wel zoveel mogelijk buiten te komen zodat we uit zonlicht onze vitamine D te kort zoveel mogelijk kunnen aanvullen.

Zelfvertrouwen en Motoriek

Bij Jonger houden we van bewegen en dit willen we ook graag stimuleren bij kinderen. Bewegen is ontzettend gezond. Het versterkt de motoriek en draagt bij aan het zelfvertrouwen van kinderen. ,,Als je als kind je lichaam veel gebruikt, word je sterk en kun je je later in het leven beter redden”, zegt kinderonderzoeker Broström. Hij heeft samengewerkt met Amerikaanse kinderonderzoekers die er niet over uit konden hoe gevaarlijk Deense kinderen mochten spelen. „In dagverblijven mogen ze in hoge bomen klimmen en op het dak van de speelhuisjes. Als ze vallen, tsja, dan bezeren ze zich. Maar kinderen die niet kunnen klimmen, doen het niet. En voor de anderen geldt: zij die naar boven kunnen klimmen, kunnen ook naar beneden komen”, aldus Broström. (uit Artikel Trouw 2010).

Creatieve oplossingen en sociaal gedrag

Als een kind moet uitzoeken hoe iets werkt stimuleert dit zijn creatieve vermogen, daarnaast stimuleert het uiteraard ook het plezier wat je beleeft aan een spelmoment. Omdat een aantal van deze speeltoestellen niet alleen uitgevoerd kan worden bevordert het ook sociaal gedrag. Voor deze speeltuin moet er namelijk wel samengewerkt worden.

Uitdaging

In de bergen met het gezin naar boven en daar de top bereiken, wij kunnen ons goed voorstellen dat daar veel energie uit te halen is! Ga zelf maar eens na hoe het voelde om na een uitdagende weg de top te bereiken. Of dit nu in de bergen is of door het behalen van een ander doel. Het resultaat geeft een goed gevoel. Voor de kinderen is het maken van zo’n wandeling een leerzame ervaring die toepasbaar is in ons dagelijks leven. Zo leren we dat het soms lastig kan zijn, maar doorzetten nodig is om dat ontzettend fijne gevoel te krijgen bij het behalen van je doel.

Natuur

Het is opvallend hoeveel Scandinaviërs weten over de natuur van hun land. Het is voor kinderen heel goed om op te groeien met natuur. Wanneer dit niet dagelijks mogelijk is, is het belangrijk om plekken op te zoeken waar u zich in de natuur bevindt. Kinderen krijgen meer respect voor hun omgeving en de natuur wanneer zij er meer zijn en over leren.

Omdat wij niet in Scandinavië wonen maar in Nederland, hieronder wat tips hoe we dit zelf kunnen toepassen in ons dagelijks leven:
  • Zoek met elkaar de natuur op
  • Laat een kind zelf bedenken hoe het weer van het klimrekje af kan komen
  • Maak een boswandeling leerzaam door opdrachtjes uit te schrijven of misschien een kleine speurtocht uit te zetten, waardoor kinderen leren over vogels, bomen, etc.
  • Plan een wandeling en laat kinderen meedenken. Pak de wandelkaart erbij en stippel met elkaar een route uit (zorg ervoor dat u weet dat de wandeling haalbaar is voor de kinderen, zodat het leuk blijft)
  • Loop niet over de wandelpaden, maar ga eens van het pad af en loop gewoon tussen de bomen door, over de stammen, door de modder
  • Leg een parcours in de tuin, gemaakt van spullen die buiten liggen zoals een stamboom, een plank met een blikje eronder, een blikje met een touw om het geluid van de ene naar de andere kant te laten gaan
  • Zorg met elkaar voor een moestuin
  • Doe is gek en stap lekker juist naar buiten als het hard regent. Let maar op wat een plezier dit op kan leveren
  • Ga naar een speeltuin als bijvoorbeeld http://www.funforest.nl/ in het Kralingse Bos of http://www.speeldernis.nl/index.php/speeltuin/.
  • Leer uw kind respect te hebben voor dier en natuur
  • U bent het rolmodel, wilt u dat uw kind vaker buiten is, zorg er dan zelf ook voor dat u de tv uitzet en de frisse lucht opzoekt
Jonger beweegt!

Wij houden van bewegen en organiseren de Boostcamp voor kinderen en jongeren. Meer vragen neemt u dan gerust contact met ons op.

[hr]

Bronnen: